1η Πανελλαδική Εργατική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ

Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να διαπιστώσει κανείς ότι η κοινή δράση των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ στο εργατικό κίνημα, στα συνδικάτα, στην νεολαία, στις γειτονιές είναι προβληματική. Σε μαζικούς χώρους όπου υπάρχουν δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, συχνά αυτές οι δυνάμεις αντί να συνυπάρχουν σε πλατιά ενωτικά σχήματα, δραστηριοποιούνται ανταγωνιστικά μέσα από διακριτές συνδικαλιστικές παρατάξεις. Όταν λοιπόν ακούσαμε στο «105.5 στο ΚΟΚΚΙΝΟ» ότι θα γίνει (28 Μαρτίου 2009) η 1η Πανελλαδική Εργατική Σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο ΑΘΗΝΩΝ (πρώην ΑΣΟΕE) αποφασίσαμε να παρακολουθήσουμε τις εργασίες της για να ακούσουμε πως θα αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα. Η περιέργειά μας μεγάλωσε, όταν πληροφορηθήκαμε ότι θα μιλήσει ο Α. Τσίπρας, αφού ο ΣΥΝ δεν μας είχε συνηθίσει σε τέτοια πράγματα. Το ενδιαφέρον του ΣΥΝ για τον ΣΥΡΙΖΑ περιορίζεται στο τι συμβαίνει στην Γραμματεία, και εκτός από εξαιρέσεις που οφείλονται στην προσωπική στάση μελών του, είναι άτονη η παρουσία του στις τοπικές και κλαδικές επιτροπές του ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, θέλαμε να δούμε, αν θα παρευρεθούν γνωστά στελέχη της ανανεωτικής πτέρυγας αλλά και του αριστερού ρεύματος για να εκφράσουν τις απόψεις τους για τις συνδιαχειριστικές πρακτικές που εφαρμόζουν στα συνδικάτα με τις δυνάμεις του δικομματισμού, αφού είναι γνωστό ότι αυτές οι πρακτικές αποτελούν βασικό σημείο τριβής ανάμεσα στον ΣΥΝ και τις υπόλοιπες δυνάμεις που συμμετέχουν στον ΣΥΡΙΖΑ.

Στην σύσκεψη δήλωσαν συμμετοχή 135 σύντροφοι. Παραβρέθηκαν και παρακολούθησαν τις διαδικασίες, μερικοί ακόμα, χωρίς να καταθέσουν τα στοιχεία τους. Η συμμετοχή κρίνεται μικρή σε σχέση με την βαρύτητα της θεματολογίας. Όλες οι συνιστώσες καταγράφτηκαν στον κατάλογο των ομιλητών, είτε για να καταθέσουν μια διαφορετική άποψη ή μόνο για να δηλώσουν την παρουσία τους εκεί. Αίσθηση προκάλεσε η απουσία συνδικαλιστικών στελεχών του ΣΥΝ από χώρους με έντονο το πρόβλημα της κοινής συνδικαλιστικής παρουσίας των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ, όπως από το χώρο των υγειονομικών και των μηχανικών, όπου ο ΣΥΝ συνδιοικεί με τις δυνάμεις του δικομματισμού. Το πρόβλημα αυτό μάλιστα ήταν το κύριο θέμα της τοποθέτησης συντρόφου από τον ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης που δραστηριοποιείται συνδικαλιστικά στους υγειονομικούς, ο οποίος αναφέρθηκε αναλυτικά στις αντιφάσεις και στις αντιθέσεις που δημιουργούν αυτές οι συνδιαχειριστικές πρακτικές στον χώρο του.

Η σύσκεψη ξεκίνησε με την ομιλία του Α. Τσίπρα, που αρκέστηκε σε μια γενική τοποθέτηση για τις πολιτικές κατευθύνσεις και τους στόχους της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ στον εργατικό χώρο αποφεύγοντας να τοποθετεί στα δύσκολα προβλήματα. Μια τέτοια τοποθέτηση είναι προφανές ότι δεν μπορούσε να προχωρήσει παραπέρα από γενικές εκκλήσεις όπως: Ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να πρωτοστατήσει στην ίδρυση πρωτοβάθμιων συνδικάτων στους χώρους εργασίας.

Η τοποθέτηση του Παύλου Ροβολή, μέλους ΔΣ Εργατικού Κέντρου Θήβας, ήταν από τις πιο ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις, όχι μόνο γιατί στηριζόταν πάνω στην μαζική δουλεία που αποτελεί το στοιχείο συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ στην περιοχή της Βοιωτίας, αλλά γιατί κατέληξε και σε συγκεκριμένες προτάσεις που τάραξαν τα νερά και δημιούργησαν ανησυχίες κυρίως στους συντρόφους του από τον Συνασπισμό. Ο Παύλος υποστήριξε ότι η πολιτική ενότητα που υπάρχει σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ, είναι στοιχείο που μπορεί να οδηγήσει άμεσα στην συγκρότηση κοινής συνδικαλιστικής παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ, σε αντίθεση με την πρόταση της εισήγησης για συντονιστικό ΔΙΚΤΥΟ συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ, πρόταση που θεώρησε ότι είναι άνευρη και δεν έχει να προσφέρει πολλά πράγματα για την κοινή δράση στους μαζικούς χώρους. Πρότεινε μάλιστα να ονομαστεί ΔΡΑΣΥ αυτή η συνδικαλιστική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ (Δημοκρατική Ριζοσπαστική Αριστερή ΣΥνεργασία). Η άλλη πρόταση που κατέθεσε ο σ. Π. Ροβολής αφορούσε την συμμετοχή της «ΑΥΤΟΝΟΜΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ» στα προεδρεία των τριτοβαθμίων συνδικαλιστικών ενώσεων (ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ) και ζήτησε την παραίτηση των εκπροσώπων της απ’ αυτά.

Δύο ήταν τα θέματα στα οποία αναφέρθηκαν οι πιο πολλοί ομιλητές:

1. Το δίλλημα για ενιαία συνδικαλιστική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ ή συντονιστικό δίκτυο των συνδικαλιστών και
2. η συμμετοχή των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ στις διοικήσεις των συνδικαλιστικών οργάνων με την λογική των αναλογικών προεδρείων.
   

Στο πρώτο θέμα κυριάρχησαν σαφώς οι απόψεις για «Συντονιστικό Δίκτυο». Η θέση αυτή υποστηρίχτηκε τόσο από στην συνδικαλιστική ηγεσία της παράταξης του ΣΥΝ την «ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ», όσο και από το σύνολο των άλλων συνιστωσών αλλά και ανένταχτων που προέρχονταν κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ της Θεσσαλονίκης. Στην συζήτηση κυριάρχησε η αντίληψη, όπως εύστοχα την διατύπωσε κάποιος ομιλητής «Ναι στην διαφωνία, όχι στην αντιπαλότητα». Όμως η πρακτική εφαρμογή αυτής της αντίληψης είχε σαν αποτέλεσμα όποιος παρακολουθούσε την συζήτηση να μην καταλαβαίνει πια ακριβώς είναι η διαφωνία που εμποδίζει σήμερα την κοινή συνδικαλιστική έκφραση των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ στο εργατικό κίνημα. Σχεδόν όλοι οι ομιλητές τήρησαν αυτή την αρχή, αφού φρόντισαν να μην αναδείξουν καμία διαφωνία που θα μπορούσε να καταγραφεί ως …αντιπαλότητα. Έτσι κυριάρχησαν εκκλήσεις για ενότητα στην δράση και άλλα παρόμοια και κρίθηκε ότι δεν είναι ώριμο το αίτημα για κοινή συνδικαλιστική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ.

Ήταν προφανές ότι δεν θα μπορούσε να συζητηθεί ουσιαστικά αυτό το ζήτημα γιατί επικαθορίζεται από την φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ. Οι διαφωνίες που όλοι διαπίστωναν στις τοποθετήσεις τους, αλλά κανένας δεν τις έκανε συγκεκριμένες, αφορούσαν στο θέμα της πολιτικής συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ, θέμα που ήταν έτσι κι αλλιώς εκτός συζήτησης. Με άλλους όρους γίνεται η συζήτηση για τις σχέσεις του κόμματος με το συνδικάτο και τις συνδικαλιστικές παρατάξεις, αν αναφέρεσαι σε ένα ενιαίο πολιτικό φορέα, και με άλλους όταν αναφέρεσαι σε μια εκλογική συνεργασία, η οποία προσπαθεί να καταγράψει την παρουσία της εκτός από το κοινοβούλιο και στο εργατικό κίνημα. Όσοι λοιπόν αντιστρατεύονται στην λογική του ενιαίου πολιτικού φορέα, είναι προφανές ότι αντιστρατεύονται και την ενιαία συνδικαλιστική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς θεωρούμε ότι αυτό το δίλλημα είναι αποπροσανατολιστικό με τους όρους που τέθηκε στην σύσκεψη. Η μαζική δουλειά του ΣΥΡΙΖΑ στο εργατικό κίνημα, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί σε όλες του τις διαστάσεις παρά μόνον αν συγκροτηθούν κομματικές οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ στους μαζικούς χώρους, οι οποίες θα δραστηριοποιούνται μέσα σε πλατειά ενωτικά συνδικαλιστικά σχήματα. Όμως για να υπάρχουν τέτοιες οργανώσεις, θα πρέπει να λυθεί το ζήτημα του ενιαίου πολιτικού φορέα...

Το δεύτερο ζήτημα ήταν εκείνο που ανέδειξε όλα τα προβλήματα της λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και τους όρους κάτω από τους οποίους λαμβάνονται οι αποφάσεις. Αποδείχτηκε με τον πιο καθαρό τρόπο ότι η δήλωση του σ. Καλύβη κατά το κλείσιμο στης σύσκεψης, ότι «οι αποφάσεις λαμβάνονται με ευρείες συναινέσεις» είναι άλλος ένας μύθος. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να υπάρξει απόφαση, αν διαφωνεί εκπρόσωπος της ηγετικής ομάδας του ΣΥΝ. Για το δεύτερο ζήτημα που απασχόλησε την σύσκεψη, υπήρξε μια ευρύτατη συναίνεση ενάντια στην λογική των «αναλογικών» προεδρείων, από όλες τις συνιστώσες, από τους ανένταχτους αλλά και από ένα σημαντικό τμήμα μελών του ΣΥΝ με κύριο εκφραστή τον σ. Π. Ροβολή. Οι μόνοι που υπερασπίστηκαν αυτή την θέση ήταν μόνον κάποια συνδικαλιστικά στελέχη του ΣΥΝ που συμμετέχουν σε τριτοβάθμια συνδικαλιστικά όργανα, όπως ο Καλύβης και ο Βρεττάκος. Ήταν φανερό και δεν χρειαζόταν να γίνει καμία ψηφοφορία για να διαπιστωθεί η θέση του σώματος. Όμως, αυτή θέση δεν καταγράφηκε τελικά στις προτάσεις που θα κατατεθούν από την σύσκεψη προς στα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στις ..διαφωνίες που θα συνοδεύουν αυτές τις προτάσεις!...

Σε αυτό το ζήτημα συμπυκνώνονται οι πραγματικοί λόγοι που εμποδίζουν την κοινή και ενιαία δράση των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ στο μαζικό κίνημα. Η λογική της συνδιαχείρισης που κουβαλάει ο ΣΥΝ από την εποχή της Μ. Δαμανάκη και του Ν. Κωσταντόπουλου, αν και στο κεντρικό πολιτικό επίπεδο έχει λήξει, στο συνδικαλιστικό κίνημα συνεχίζει να έχει υλική υπόσταση μέσα από μορφές κοινής διαχείρισης με τις δυνάμεις του δικομματισμού στα προεδρεία συνδικαλιστικών οργάνων. Η λογική των «αναλογικών» προεδρείων είναι κληρονομία των σ. του αριστερού ρεύματος του ΣΥΝ από το ΚΚΕ. Η λογική αυτή αποτελούσε για το ΚΚΕ ένα τέχνασμα για να δικαιολογήσει κυρίως προς τα μέλη του το γεγονός ότι συμμετείχαν σε προεδρεία με δυνάμεις που τους χώριζε άβυσσος πολιτικά. Είναι προφανές ότι αυτή η επιλογή πέρασε στον ΣΥΝ και παραμένει σε ισχύ μέχρι σήμερα, γιατί βολεύει όλες τις εκδοχές των συνδιαχειριστικών απόψεων που υπήρχαν στο εσωτερικό του. Ως γνωστόν, όλες οι άλλες δυνάμεις από το παλαιό ΚΚΕ εσ. ως την εξωκοινοβουλευτική αριστερά επιδίωκαν να συμμετέχουν σε προεδρεία με άλλες δυνάμεις όταν μπορούσε να υπάρξει προγραμματική συμφωνία σε συγκεκριμένους στόχους δράσης. Όταν, λοιπόν ο σ. Καλύβης προσπάθησε να τεκμηριώσει αυτές τις συνδιαχειριστικές πρακτικές, πάνω στην αντίληψη ότι η ενότητα του εργατικού κινήματος δεν προσδιορίζεται με τον ίδιο τρόπο που προσδιορίζεται η ενότητα στο κοινοβούλιο που αποβλέπει σε ένα κυβερνητικό πρόγραμμα, έλαβε την δέουσα απάντηση από ένα επόμενο ομιλητή. Ένας σύντροφος από την επαρχία τον έστειλε στην …Λάρισα για να ενημερωθεί πως αυτές οι αντιλήψεις που πρεσβεύει οδηγούν μέλη του ΣΥΝ να κατεβαίνουν ως υποψήφιοι σε ψηφοδέλτια της ΠΑΣΚΕ και να ψηφίζουν ενάντια στην εγγραφή σωματείου στο εργατικό κέντρο, στο οποίο δραστηριοποιούνται άλλοι ανένταχτοι σύντροφοι του ΣΥΡΙΖΑ, μόνο και μόνο γιατί κινδυνεύει η ΠΑΣΚΕ να χάσει την πλειοψηφία!

Σε πολλές ομιλίες υπήρχαν επίσης αναφορές στην εξέγερση του Δεκέμβρη και πώς αυτή σφραγίζει σήμερα το εργατικό κίνημα. Επίσης κατακρίθηκε από πολλούς συντρόφους η στάση μερίδας συντρόφων του ΣΥΝ στην ΠΟΣΔΕΠ, αλλά τελικά και σε αυτό το ζήτημα δεν πάρθηκε καμία απόφαση.

Τελειώνοντας θα σταθούμε σε μερικές τοποθετήσεις που είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όπως συντρόφισσας που δραστηριοποιείται στο σωματείο ιματισμού στην Θεσσαλονίκη, η οποία ανέλυσε τις δυσκολίες της συνδικαλιστικής δράσης στον ιδιωτικό τομέα και την σημασία της διάκρισης ανάμεσα στην εργοδοσία και την κυβερνητική πολιτική στην συγκεκριμενοποίηση των στόχων ενός συνδικάτου. Σύντροφος από το σωματείο των ταχυμεταφορέων (κούριερ) ανέδειξε τα προβλήματα της συνδικαλιστικής δράσης σε τέτοιους χώρους, αλλά και την σημασία που έχουν συγκεκριμένες νίκες για την μαζικοποίηση του σωματείου, όπως οι τρεις ανακλήσεις απολύσεων που πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο εξάμηνο. Όμως, εκείνον που περιμέναμε να ακούσουμε άλλα δεν μίλησε ήταν ο σ. Στρατούλης! Αρκέστηκε μόνον σε μια δήλωση – ανακοίνωση για μια ακτιβίστικη ενέργεια που θα γίνει την ερχόμενη βδομάδα και κάλεσε τους παρόντες να συμμετέχουν. Αν είναι επιτυχημένη, τότε ίσως ενημερωθείτε για τα υπόλοιπα από τα …ΜΜΕ!