ΦΩΤΙΑ ΣΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΕΠΙΤΕΛΕΙΑ!
Αγωνιζόμαστε για την "ΣΥσπείρωση της ΡΙΖοσπαστικής Αριστεράς" στην κατεύθυνση της κοινής δράσης στους μαζικούς χώρους και τα κοινωνικά κινήματα, και παράλληλα για την πολιτική της συγκρότηση σε ένα ενιαίο αμεσοδημοκρατικό πολιτικό φορέα

Τρίτη 18 Μαΐου 2010

Για το Κράτος και το Κεφάλαιο. (1ο)



Όταν ο Ν. Ζαχαριάδης Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ την 31η Οκτώβρη του 1940 με ανοιχτό γράμμα του από την φυλακή καλούσε το λαό της Ελλάδας «να δώσει όλες του τις δυνάμεις χωρίς επιφύλαξη στον πόλεμο τον οποίον διεύθυνε η κυβέρνηση Μεταξά ενάντια στο φασισμό του Μουσολίνι», στην πραγματικότητα καλούσε τον λαό σε μία ταξική συνεργασία με την αστική τάξη, για να μην υποδουλωθεί η χώρα.

Σήμερα μεγάλα κομμάτια της Αριστεράς καλούν τον ελληνικό λαό να κάνει ακριβώς το ίδιο, μόνο που δεν έχουν την ευθύτητα του Ν. Ζαχαριάδη να πουν όλη την αλήθεια για τον ταξικό χαρακτήρα των προτάσεών τους. Όπως οι μοναχοί τον μεσαίωνα μετέτρεπαν κάθε είδους έδεσμα σε νηστίσιμο δια της ευλογίας, έτσι και η Αριστερά βαφτίζοντας «προλεταριακές» τις κάθε είδους συνδιαχειριστικές προτάσεις που κάνει για την έξοδο από την κρίση, πιστεύει ότι αλλάζει τον ταξικό τους χαρακτήρα!..

Τον τελευταίο καιρό κοντεύουμε να πνιγούμε μέσα σε οικονομικές αναλύσεις για την κρίση. Δεν υπάρχει σωσίβιο για να σωθούμε. Όλες αυτές οι προσεγγίσεις καταλήγουν είτε σε θετικές προτάσεις διεξόδου που έχουν αποδέκτες τους αρμοδίους πολιτικούς διαχειριστές του συστήματος, είτε σε αφηρημένες εκκλήσεις για αντικαπιταλιστικό αγώνα. Όμως το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό, αλλά πολιτικό, όπως πολιτική είναι και η αδυναμία της Αριστεράς σήμερα που την εμποδίζει να ανταποκριθεί στις ανάγκες της συγκυρίας. 


Δεν θα σωθούμε από τους αστούς οικονομολόγους και τις προφητείες που κάνουν για την κρίση. Η Ε.Ε. είναι πάνω απ’ όλα μια πολιτική επιλογή ως στρατηγική επιλογή των κυρίαρχων ευρωπαϊκών κεφαλαίων που προσπαθούν να ρυθμίσουν τις μεταξύ τους αντιθέσεις και να αποκτήσουν συγκριτικά πλεονεκτήματα απέναντι σε άλλα ανταγωνιστικά κεφάλαια. Αν δεν ερμηνεύουμε ως αριστεροί με όρους ταξικής πάλης τις ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις και τους ευρύτερους πολιτικούς και κοινωνικούς συσχετισμούς που διαμορφώνουν τα πλαίσια αυτής της κρίσης δεν μπορούμε να διαμορφώσουμε και πολιτικές διεξόδου που να προστατεύουν τα συμφέροντα του κόσμου της εργασίας.

Σε μια σειρά κειμένων θα προσπαθήσουμε να καταθέσουμε ένα προβληματισμό από αυτή την οπτική γωνία κάνοντας κριτική σε κυρίαρχες αντιλήψεις και θέσεις της Αριστεράς που θεωρούμε ότι ευθύνονται για τα σημερινά της αδιέξοδα.

Λαθεμένες αντιλήψεις που κουβαλάει από το παρελθόν η Αριστερά γίνονται σήμερα εμπόδιο στην ερμηνεία των πολιτικών διαχείρισης της κρίσης αλλά και των αντιθέσεων και αντιφάσεων που διαπερνούν αυτές τις πολιτικές. Η ταύτιση της πολιτικής με την οικονομική εξουσία όταν θεωρείται ως θεωρητικό κεκτημένο και χρησιμοποιείται ως ερμηνευτικό σχήμα για την συγκυρία οδηγεί σήμερα σε προφανή πολιτικά αδιέξοδα. Οι πολιτικές δυνάμεις οι οποίες μέχρι χθες αποκαλούσαν την κ. Μέρκελ και την Ε.Κ.Τ. (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) τυφλά όργανα των μονοπωλίων και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, σήμερα δεν μπορούν να δώσουν μια πειστική εξήγηση γιατί πρόσφατα εξέφραζε διαφορετική πολιτική στάση η Κυβέρνηση της Γερμανίας από την Ε.Κ.Τ. στο ζήτημα αντιμετώπισης της κρίσης σχετικά με το ελληνικό χρέος.

Οι σχηματικές αυτές αντιλήψεις αδυνατούν να ερμηνεύσουν τους ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς και συγκρούσεις στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Μιας παγκοσμιοποίησης που έγινε κάτω από τις επιταγές του νεοφιλελευθερισμού. Πρόκειται για μια καπιταλιστική ολοκλήρωση που προχώρησε με την παραχώρηση ελευθεριών, δηλαδή «πολιτικών δικαιωμάτων» στο κεφάλαιο. Εξουσίες που άλλοτε είχαν κρατική ή διακρατική υπόσταση παραχωρούνται κυρίως στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και δημιουργείται πλέον μια νέα παγκόσμια «αστική τάξη» με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που «αυτονομείται» από κρατικές και διακρατικές συγκροτήσεις.

Το καπιταλιστικό κράτος έχει ένα διακριτό ρυθμιστικό ρόλο στην κοινωνία: Να διασφαλίζει την αναπαραγωγή των γενικών συνθηκών της καπιταλιστικής παραγωγής, πράγμα που δεν μπορούν να το κάνουν οι ίδιοι οι καπιταλιστές. Λόγω αυτού του ρόλου του δεν περιορίζεται στο να διαμορφώνει την κοινωνική συναίνεση και τους όρους αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης στα πλαίσια του ευρύτερου ταξικού συσχετισμού που προσδιορίζει τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά του κοινωνικού σχηματισμού. Παρεμβαίνει επίσης και στις ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις βάζοντας κανόνες και περιορισμούς στον αχαλίνωτο ανταγωνισμό που θυσιάζει τα πάντα στην αύξηση του ποσοστού του κέδρους. 

Το «λιγότερο κράτος» που ευαγγελίζονται οι οπαδοί του νεοφιλελευθερισμού δεν αφορά στην ιδιωτικοποίηση και στο ξεπούλημα τομέων του δημοσίου αλλά στον περιορισμό της κρατικής εξουσίας ως ρυθμιστή των ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων. Αυτό είναι το πραγματικό νόημα της παραπλανητικής έκφρασης «κυριαρχία των νόμων της αγοράς». Οι «νόμοι της αγοράς» είναι ο εξής ένας: «ο αχαλίνωτος ανταγωνισμός». Η αλλαγή αυτή αφορά στην αναδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων και στην αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού: Ο «ανταγωνισμός» δεν αφορά σε μια σχέση ανάμεσα σε καπιταλιστές αλλά επεκτείνεται στην εργατική δύναμη. Η κυριαρχία των ελαστικών εργασιακών σχέσεων και της ατομικής διαπραγμάτευσης της εργασίας εισαγάγει αυτόν τον ανταγωνισμό στο κόσμο της εργασίας και διαλύει τις συλλογικές αντιστάσεις. Η κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού επιβεβαιώνεται από την διάλυση του συνδικαλιστικού εργατικού κινήματος.

Οι πολιτικές αυτές αλλαγές έγιναν κάτω από το βάρος της συντριβής του εργατικού κινήματος και της πολιτικής δύναμης της Αριστεράς στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες μέσα σε μια συγκυρία που είχε σφραγιστεί από την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού ως αντίπαλου δέους του καπιταλισμού. Σε αυτή την συγκυρία, στην Ε.Ε. προχώρησε ως μια καπιταλιστική ολοκλήρωση που είχε στόχο να επιλύσει ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις που σε άλλες εποχές ίσως να είχαν επιλυθεί με πολέμους.

Τα τελευταία χρόνια ενώ μάλιστα είχε αρχίσει να ξαναγράφεται η ιστορία της Ευρώπης ως συμβολή στην συγκρότηση ευρωπαϊκής εθνικής συνείδησης, αυτή η  καπιταλιστική ολοκλήρωση φαίνεται να οδηγείται σε αδιέξοδα. Όχι βέβαια γιατί ο κόσμος της εργασίας ανέτρεψε αυτή την στρατηγική των κυρίαρχων μερίδων του κεφάλαιου, αλλά γιατί η παγκοσμιοποίηση έδωσε μεγαλύτερες ευκαιρίες και περισσότερα δικαιώματα συνολικά στο κεφάλαιο απ’ αυτά που είχε εξασφαλίσει με το Μάαστριχ και την συνθήκη της Λισσαβόνας. Γιαυτό αντί να κάνει επενδύσεις εντός της Ε.Ε. στρέφει την προσοχή του στους νέους παραδείσους εκτός των συνόρων της Ε.Ε.. Και αυτοί οι προσανατολισμοί δεν αφορούν μόνον τις κυρίαρχες μερίδες του κεφάλαιου. Ακόμα και μικρομεσαίες και ατομικές επιχειρήσεις μεταφέρουν παραγωγικές δραστηριότητες τους σε χώρες εκτός της ΟΝΕ. 

(συνεχίζεται...)

9 σχόλια :

  1. Η γραμμή του ΚΚΕ όπως την εξέφρασε στο γράμμα του από την φυλακή ο Ν. Ζαχαριάδης στην πραγματικότητα ήταν η βάση πάνω στην οποία οικοδομήθηκε αργότερα το ΕΑΜ.
    Σήμερα η πατριωτική γραμμή που εκφράζουν δυνάμεις της Αριστεράς και συμπυκνώνεται στις εθνικά περήφανες διακηρύξεις για στάση πληρωμών και έξοδο από το ευρώ μπορούν να ωφελούν μόνον την ντόπια αστική τάξη και όχι τον εργαζόμενο λαό. Εξάλλου, από την χρεωκοπία κάποιας χώρας τελικά όπως έχει δείξει η ιστορία χαμένος βρέθηκε ο λαός και όχι η αστική τάξη.
    Το ζητούμενο για τις δυνάμεις της εργασίας είναι πως δεν θα πληρώσουν αυτές την κρίση, είτε γίνει στάση πληρωμών είτε δεν γίνει, είτε μείνει η χώρα στην ευρωζώνη είτε βγει απ’ αυτή. Και προς αυτή την κατεύθυνση πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να φύγει αυτή η Κυβέρνηση που είναι ανίκανη να διαπραγματευτεί μέσα στα πλαίσια που τις επιτρέπουν οι αστικές πολιτικές διαχείρισης. Το δεύτερο που θα πρέπει να γίνει είναι να ανατραπούν τα μέτρα που πήρε μονομερώς σε βάρος των εργαζομένων. Αυτή η ανατροπή δεν είναι ένα απλό συνδικαλιστικό ζήτημα, όπως το παρουσιάζουν διάφοροι αριστεροί, αλλά βασικό πολιτικό ζήτημα. Δεν πρόκειται για ένα απλό οικονομικό αίτημα αλλά μια συνολική επίθεση στα εργατικά δικαιώματα και στην υποβάθμιση του εισοδήματος των εργαζομένων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ποιος συσχετισμός δυναμεων θα επιβαλει τα παραπανω? Πως επιτέλους η αριστερά θα κάνει πολιτική (και οχι να έχει ιδεοληψίες) την στιγμή που τα μικρο-αστικα στρώματα συνθλήβονται?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. άντε καλά τώρα...

    τι άλλο θα ακούσουμε...

    η μόνη πρόταση διεξόδου από την κρίση που διατυπώθηκε από την αριστερά η στάση πληρωμών δεν σας αρέσει...

    καλά περιμένετε την Επανάσταση...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @Ανώνυμο των 7:07μ.μ.

    εγώ την πρόταση για στάση πληρωμών δεν την άκουσα για πρώτη φορά από την αριστερά, αλλά από τον Ανδριανόπουλο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. ΠΡΟΣ ΤΟ ΛΑΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

    Ο φασισμός του Μουσολίνι χτύπησε την Ελλάδα πισώπλατα, δολοφονικά και ξετσίπωτα
    με σκοπό να την υποδουλώσει και εξανδραποδίσει. Σήμερα όλοι οι έλληνες παλεύουμε
    για τη λευτεριά, την τιμή, την εθνική μας ανεξαρτησία. Η πάλη θα είναι πολύ δύσκολη
    και πολύ σκληρή. Μα ένα έθνος που θέλει να ζήσει πρέπει να παλαίβει, αψηφώντας τους
    κινδύνους και τις θυσίες. Ο λαός της Ελλάδας διεξάγει σήμερα έναν πόλεμο
    εθνικοαπελευθερωτικό, ενάντια στο φασισμό του Μουσολίνι. Δίπλα στο κύριο μέτωπο
    και Ο ΚΑΘΕ ΒΡΑΧΟΣ, Η ΚΑΘΕ ΡΕΜΑΤΙΑ, ΤΟ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟ, ΚΑΛΥΒΑ ΜΕ ΚΑΛΥΒΑ, Η ΚΑΘΕ ΠΟΛΗ, ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΣΠΙΤΙ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ
    ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ.
    Κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα. Στον πόλεμο αυτό που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις,δίχως επιφύλαξη.


    Έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς,λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, μ' ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό.


    Όλοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θάναι νίκη της Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο πλευρό μας.

    Αθήνα 31 του Οχτώβρη 1940
    Νίκος Ζαχαριάδης
    Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. H διαχωριστική γραμμή σήμερα στο ΣΥΡΙΖΑ είναι το αν είσαι με τον κοσμοπολιτισμό που πιστεύει ότι είναι "διεθνισμός" ή αν είσαι με μια ταξική οπτική για το πρόβλημα του χρέους (ουσιαστικά διεθνιστική με την έννοια να κάνεις το αναγκαίο στη χώρα σου δίνοντας το παράδειγμα και σε άλλους).Η Ελλάδα έχει γίνει αδύναμος κρίκος του ευρώ και της ΟΝΕ,καιρός είναι η Αριστερά να βάλει το καρφί στο φέρετρό τους.Και επειδή το κριτήριο είναι το (βραχυπρόθεσμο και μακροπροσυμφέρον) της τάξης χρειάζεται στάση πληρωμών,έξοδος από ΟΝΕ και Ευρωζώνη,εθνικοποίηση τραπεζών (που θα κλονιστούν σε αυτή την περίπτωση),μέτρα για την αποφυγή φυγής κεφαλαίων έξω,εγγύηση των καταθέσεων των εργαζομένων,λαϊκό ομόλογο και μέτρα αναδιανομής υπέρ των εργαζομένων.Ναι,θα έχει κόστος αυτό λόγω υποτίμησης (που έχει και καλά όμως...) όπως και κάθε λύση προς κάθε κατεύθυνση.Μήπως προτιμάτε όμως την εσωτερική υποτίμηση μισθών που γίνεται τώρα;Ή ακόμα χειρότερα την αναβολή της στάσης πληρωμών μέχρι να ξεφορτώσουν τα ελληνικά χαρτιά οι τράπεζες και να πάρουν κι άλλους τόκους και μετά να γίνει με χειρότερους όρους διαπραγματευτικά για τη χώρα και για το λαϊκό εισόδημα;

    Ρε,ΕΟΣ τόσες φορές μιλάς για τις αμαρτίες της ανανέωσης και του ευρωπαϊσμού,τώρα συντάσσεσαι με τον κοσμοπολιτισμό Τσίπρα και Κοκκινοπράσινων κόντρα στους "εθνικιστές" Αλαβάνο,Λαφαζάνη,ΚΟΕ,Χελάκη,ΑΝΤΑΡΣΥΑ και δεν ξέρω γω ποιόν άλλο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. μηπως, λεω μηπως, το συνθημα "εργατικου ελεγχου", εχει να κανει κατι με την αριστερα?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΜΕ ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΔΕΝ ΘΑ ΓΛΙΤΩΣΟΥΜΕ ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΤΙΠΟΤΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή


ΑΛΛΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ