Αναδημοσίευση από την "εποχή"
Ο ΕΤΙΕΝ ΜΠΑΛΙΜΠΑΡ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕΣΑ Σ’ ΑΥΤΗ
Προσκεκλημένος από τα «Κρίση-μα Σεμινάρια», ο Ετιέν Μπαλιμπάρ μίλησε στις 18 Δεκεμβρίου στο αμφιθέατρο «Σάκης Καράγιωργας» του Παντείου Πανεπιστημίου. Η ομιλία του γνωστού στο ελληνικό κοινό γάλλου διανοούμενου έκλεισε έναν κύκλο των Σεμιναρίων με τίτλο «Κράτος σε κρίση - Κράτος σε ανασυγκρότηση». Τον ομιλητή προλόγισε ο Στέφανος Πεσμαζόγλου, ενώ τη συζήτηση συντόνισε η Έλσα Σταματοπούλου. Από την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ομιλία, η «Εποχή» δημοσιεύει σήμερα το πρώτο μέρος. Στο επόμενο φύλλο, θα ακολουθήσει το δεύτερο και τελευταίο μέρος, στο οποίο ο Μπαλιμπάρ μιλάει αναλυτικότερα για τα προβλήματα και το μέλλον της Ευρώπης, καθώς και για το ρόλο της ευρωπαϊκής αριστεράς.
Δεν έχω έρθει εδώ για να διδάξω κάποιο μάθημα ή να επιβάλω κάποιο πρόγραμμα. Θέλω απλώς να καταθέσω υποθέσεις και ερμηνείες, στις οποίες ίσως μπορούμε να συμφωνήσουμε, ίσως όχι, για να ξεκινήσουμε ένα διάλογο και να μάθουμε από αυτόν. Βλέπω αυτήν εδώ τη συνάντηση ως μια στιγμή στη συγκρότηση μιας συλλογικής διανοήσης στην Ευρώπη, η οποία αποτελεί αναγκαιότητα εδώ και πολύ καιρό και λείπει παρά τους τόσους δεσμούς φιλίας και συνεργασίας που μας ενώνουν.
Απόψε θα προτείνω τις εξής επτά ιδέες:
1 Στην κρίση του ευρωπαϊκού σχεδίου για μια μεταεθνική ένωση κρατών και λαών, με άλλα λόγια για μια ομοσπονδία νέου τύπου, έχουμε φτάσει σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή. Αυτό το σχέδιο δεν μπορεί πλέον να συνεχιστεί με την προηγούμενη μορφή του, η οποία όλοι ξέρουμε ότι έχει υποστεί σημαντικές μεταλλάξεις τα τελευταία εξήντα χρόνια, αλλά έχει διατηρήσει μια τυπική συνέχεια του αρχικού σχεδίου. Σχεδιάστηκε από την παγκόσμια συμφωνία που ακολούθησε το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, που σήμανε την κατάρρευση ενός προηγούμενου σχεδίου ευρωπαϊκής ενοποίησης σε ένα και μόνο «grossraum», της αυτοκρατορίας του Χίτλερ.
Ωστόσο, η παράλυση, αν όχι η κατάρρευση, του δημοκρατικού ομοσπονδιακού σχεδίου δεν σημαίνει ότι η Ευρώπη ως ένα σύστημα εθνών και μια κοινωνία ανθρώπων μπορεί απλώς να επιστρέψει στην κλασική κατάσταση των αντιπαρατιθέμενων κυρίαρχων κρατών. Μάλλον δείχνει στην πράξη να βρίσκεται στο σημείο αυτό που ο Αντόνιο Γκράμσι έχει ονομάσει μεσοβασιλεία, όπου οι παλιές δομές έχουν πεθάνει και το νέο δεν μπορεί ακόμα να αναδυθεί.